Sự thật đau lòng là như vậy. Chỉ vì một số Phật tử chưa hiểu rõ giáo lý, cứ chấp chặt một vài hiểu lầm, thành ra đi chùa hoài mà lợi ích không được bao nhiêu. Chư Tổ đã dạy: Đó là nấu cát muốn thành cơm, muôn năm chẳng được.

1) Hiểu lầm về Phật:

Một số Phật tử kính Phật, thờ Phật, lạy Phật, coi ngài như một thần linh có quyền ban phước, giáng họa, tới chùa lễ Phật để cầu xin đủ thứ: Tài lộc, tình duyên, con cháu đỗ đạt, hết bệnh, sống lâu… Cúng Phật chút hương hoa cho là đủ rồi. Nếu lời cầu xin được thành tựu thì cho là Phật chứng, chùa thiêng và mang thêm lễ vật tới tạ ơn. Nếu lời cầu xin không thành thì cho rằng chùa không thiêng, thôi không tới nữa. Thật là oan cho Phật, tội cho chùa.

Phật là người đã giác ngộ và giải thoát hoàn toàn, toàn trí nhưng không toàn năng. Ngài thấu hiểu mọi việc, nhưng chính ngài không làm trái luật thiên nhiên được. Nếu ngài toàn năng thì ai xin gì ngài cũng cho hết, ngài dùng thần thông đưa tất cả chúng sinh về Niết Bàn, khỏi cần tu hành chi cho mệt.

Đức Phật từ bi thương xót, muốn cứu độ chúng sinh, nhưng ngài chỉ là một bực đạo sư, một người dẫn đường chỉ lối cho mọi chúng sinh tự cất bước mà đi. Phật tử tới chùa lễ Phật để tỏ lòng thành kính, ngưỡng mộ, thề nguyện sẽ theo gương Phật mà tu sửa thân tâm, theo gót ngài về nẻo giác. Những lời cầu nguyện hợp với lý vô thường, luật nghiệp báo nhân quả thì sẽ thành tựu, còn những lời cầu xin ích kỷ, trái luật thì sẽ không được như ý. Nếu Phật có đủ năng lực làm toại nguyện tất cả mọi lời thỉnh cầu thì thế giới này đã biến thành cõi Cực Lạc, đâu còn gọi là Ta Bà đau khổ nữa.

2) Hiểu lầm về Pháp:

Pháp đây, nói thu hẹp là Giáo Pháp, là lời Phật dạy, là những định luật thiên nhiên mà đức Phật đã chứng ngộ như: Vô thường, vô ngã, nhân duyên, nghiệp báo v.v… Một số Phật tử chỉ hiểu Pháp là những bộ kinh in sẵn để đọc tụng, hoặc những lời thuyết Pháp; đến chùa đọc kinh, nghe pháp cho là đã đủ mà chẳng hiểu những nghĩa lý ẩn tàng trong kinh, nghe pháp rồi chẳng mang ra áp dụng.

Tụng kinh là để hiểu rõ cái lý Phật dạy trong kinh, trì chú là để nhất tâm trừ nghiệp chướng, chứ không phải chỉ để đọc như cái máy. Hiểu nghĩa rồi còn phải mang ra thực hành, nếu chỉ đọc mà không áp dụng để sửa cho đời tốt thêm thì chẳng khác nào người đếm bạc cho ngân hàng, chẳng có lợi chút gì.

Phật dạy: Sống thuận theo Pháp, nghĩa là thuận với những luật thiên nhiên, không ích kỷ, không tham, sân, si, không làm việc ác, chỉ làm việc lành, giữ tâm trong sạch chứ không phải chỉ tụng kinh là đủ.

Phật còn dạy thêm: Chớ có chấp Pháp, Chánh Pháp còn phải bỏ, huống chi là Tà Pháp. Qua sông hãy còn bè, đi vững hãy bỏ gậy. Pháp chỉ là phương tiện, không phải là cứu cánh, mà phương tiện thì chỉ dùng trong khoảng thời gian cần thiết thôi. Cứu cánh mới là chủ yếu.

3) Hiểu lầm về Tăng:

Chư Tăng là đệ tử xuất gia theo Phật, giữ các giới luật, tuân theo Lục Hòa, có nếp sống thanh tịnh, cao thượng, thay mặt Phật mà dạy dỗ và làm gương cho những Phật tử tại gia noi theo. Hãy bỏ ra ngoài các vị Tăng phạm giới, không xứng đáng làm Trưởng tử Như Lai, không tròn phẩm hạnh Chúng Trung Tôn.

Những vị Tăng Ni tu hành chân chính, giữ trọn giới luật, vẫn chỉ là người chưa phải các vị Thánh. Các ngài cũng đang đi trên đường Phật dạy, chắc chắn là đi xa hơn các Phật tử tại gia rất nhiều, nhưng các ngài chưa chứng đắc, chưa hoàn toàn giải thoát.

Các ngài cũng như chúng ta, đang dò dẫm trên con đường tự tu, tự sửa; nhưng đường đời lắm chông gai và cạm bẫy, nếu lỡ có sụp hầm, sa hố thì phải thành tâm sám hối, lấy kinh nghiệm đó mà sửa mình. Các ngài đang tu, tất nhiên còn sơ sót, lỗi lầm. Phật tử không nên quá chú trọng đến những lỗi nhỏ nhặt rồi chỉ trích, chê bai, xa lánh chùa. Luật Nhân quả đã định: Ai tu, nấy chứng; ai tội, nấy mang, không bao giờ sai trái.

4) Hiểu lầm về chính mình:

Chớ nghĩ rằng mình quá tội lỗi, xấu xa, nghiệp chướng nặng nề rồi chán nản không tu hành gì nữa. Cần hiểu rõ lời Phật dạy: Tất cả chúng sinh đều có Phật tánh, đều là một vị Phật sẽ thành. Vậy dù ở trong tình trạng đen tối nào, chúng ta không nên thất vọng. Chỉ cần bỏ lòng ích kỷ (Chấp Ngã) rồi thành tâm sám hối, quy y Tam Bảo, giữ giới, làm lành lánh dữ, tinh tấn sửa đổi. Nếu ngã thì đứng dậy, nếu sụp hố thì leo lên. Một lòng tin tưởng vào lời Phật dạy, gần gũi những bậc tu hành chân chánh. Với thời gian, chúng ta sẽ bớt khổ, thêm vui và có ngày được giải thoát.

Điều quan trọng nhất là tránh sự ỷ lại, mong cầu, mà cần hết sức tu học. Ai uống nước biết nóng lạnh, ai uống thuốc thì khỏi bệnh, ai tu nấy chứng. Phật chỉ là đạo sư, không cứu nổi những ai không thực hành lời ngài dạy. Pháp chỉ là phương tiện dùng xong thì bỏ đi. Tăng chỉ là những bậc Thiện tri thức rất đáng quý trọng nhưng cũng chỉ dạy dỗ mà không cứu nổi chúng ta. Chính chúng ta phải tự cứu lấy mình, tự độ lấy mình.

Chúng ta đi chùa, lễ Phật, tụng kinh, cúng dường chư Tăng nhưng đừng quên tự lực phát nguyện tu hành, sửa đổi nếp sống, hồi hướng công đức, thì việc đi chùa, lễ Phật mới giữ trọn ý nghĩa cao siêu, mầu nhiệm. Chính mình có tinh tấn tu hành thì đạo Phật mới phát triển theo đúng ý Phật, với chân lý mà Phật đã tìm ra và chỉ dạy. Có như thế thì người đi chùa mới cảm thấy hứng thú, thoải mái vì càng hiểu Phật lại càng tôn kính chư Phật; càng tôn kính chư Phật lại càng hiểu Phật hơn.

Minh Tâm