Việc mất niềm tin nơi con người và cuộc sống có thể bắt nguồn từ rất nhiều lý do. Trước hết, như đã nói, có thể là do bản thân mình đã phải chứng kiến hoặc gánh chịu quá nhiều đau khổ do những việc làm xấu ác của người khác mang lại. Nhưng quan trọng hơn, mất niềm tin vào cuộc sống cũng có thể do bản thân mình thiếu sự tu dưỡng và rèn luyện đạo đức.

Chúng tôi tin rằng, sống ở đời, bất cứ ai cũng đều có bổn phận gìn giữ cái tốt, cái thiện, chống lại cái xấu, cái ác. Những mặt trái của đời sống xã hội hoàn toàn không thể là lý do khiến mỗi chúng ta phải dao động hay chùn bước. Cuộc sống đòi hỏi mỗi chúng ta phải tiến lên không ngừng, nếu không, chúng ta sẽ bị chìm sâu và mất hút giữa cuộc đời này. Điều nguy hiểm là, nếu không nỗ lực vươn lên cùng khát vọng sống hướng thiện, thì đến một lúc nào đó bản thân ta sẽ bị cuộc đời vùi lấp và thực sự không còn biết là mình đang ở đâu.

Có thể khẳng định, điều tệ hại nhất của tuổi trẻ là thái độ thụ động đến mức thờ ơ với các giá trị đạo đức, không một chút trăn trở nào về lẽ sống, thế nào là thiện, thế nào là ác. Nếu ngày nào bạn vẫn còn cảm thấy trăn trở về những điều này thì chắc hẳn nơi sâu thẳm trong tâm hồn bạn vẫn còn có hạt mầm của cái Thiện.

Bạn hãy tin rằng, còn có rất nhiều con người giản dị, thầm lặng quanh bạn cũng đang có những trăn trở tương tự như bạn. Bạn không phải đơn độc, lạc lõng hay mang mặc cảm bị bỏ rơi giữa cuộc đời này đâu! Xã hội lúc nào cũng vẫn luôn có những con người đã, đang và sẽ đồng hành cùng bạn trên con đường hướng thiện!

Dẫu cuộc đời mỗi chúng ta không tránh khỏi có những lúc phải chìm ngập trong đau khổ âm thầm vì chưa tìm được câu trả lời cho lẽ sống hướng thiện, nhưng bạn hãy tin rằng, một khi nơi sâu thẳm tâm hồn mình vẫn còn tiềm ẩn hạt mầm của cái Thiện, thì chắc chắn một tương lai tươi sáng vẫn đang chờ đợi bạn ở phía trước! Thật vậy, mọi điều tốt đẹp trong cuộc đời vẫn đang chờ đợi bạn, tương lai sẽ chứng minh tất cả!

Trong cuộc sống, mỗi chúng ta trước hết hãy biết tạo cho mình lẽ sống, hãy tạo cho mình niềm tin nơi con người và cuộc sống. Thế nhưng, làm thế nào để có được niềm tin mãnh liệt vào các giá trị đạo đức của cuộc sống, nhất là có được niềm tin nơi con người và cuộc sống?

Thiết nghĩ, chúng ta không nên chỉ nhìn vào những bề trái cuộc sống rồi vội đánh mất niềm tin cuộc sống của bản thân mình. “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân.” Rất nhiều khi, quanh ta còn nhiều người chưa tốt nhưng chỉ vì bản thân chưa sống tốt đến mức đủ để cảm hóa người khác. Rất nhiều khi, mất niềm tin cuộc sống là do bản thân mình thiếu sự tu dưỡng, rèn luyện bản thân, nhất là không chịu mở rộng tấm lòng để học hỏi, khám phá những ý nghĩa sâu xa của đời sống. Quả thực, trong cuộc sống, có nhiều việc khi thoạt nhìn ta tưởng chừng như bất công, nhưng thực tế lại không hề bất công chút nào cả.

Hai con mắt mở ta nhìn
Cho sâu cho sáng mà tin cuộc đời
(Giàu hai con mắt – Xuân Diệu)

Muốn tin tưởng ở cuộc đời, bản thân ta phải có cái nhìn cho sâu và cho sáng! Nếu con mắt trí tuệ của ta nhận thức không sâu và con mắt tình cảm của ta nhìn không sáng thì ta rất khó lòng tin tưởng ở cuộc đời!

Khi bạn nhìn vào đời sống xã hội có nhiều người xấu, thì vẫn có một sự thật khách quan mà bạn phải nhìn nhận là, không phải tất cả mọi người trong xã hội đều xấu. Xã hội vẫn còn đó những con người tốt, mà điển hình nhất là chính bạn. Bởi một khi bạn vẫn còn đang băn khoăn, thao thức về những cái xấu đang diễn ra trong cuộc sống quanh bạn, điều đó chứng tỏ trong lòng bạn vẫn còn có hạt mầm của cái Thiện, một khát vọng muốn vươn tới điều thiện.

Cái xấu, cái ác có thể tồn tại nhan nhản ngay trước mắt chúng ta, nên chúng ta dễ nhận biết. Thế còn những cái tốt, cái thiện vẫn luôn tồn tại lặng thầm trong nhiều khía cạnh của cuộc sống, thì liệu chúng ta đã nhận ra chưa? Có một thực tế mà chúng ta phải nhìn nhận là, bên cạnh những thiếu sót không tránh khỏi của bề trái xã hội, cuộc sống quanh ta vẫn còn đó biết bao tấm lòng cao quý và đáng kính trọng.

Hằng ngày, bạn có thể nhìn thấy những việc làm rất đỗi bình thường nhưng vẫn rất đỗi cao cả ở quanh ta: những người dân thường dẫu không có một tấc vũ khí trong tay nhưng vẫn dũng cảm đồng lòng bắt cướp; những người buôn bán nhỏ lẻ dẫu cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng không bao giờ tiếp tay cho những kẻ phạm pháp buôn bán hàng giả hàng nhái; những người lao động nghèo phải đổ mồ hôi sôi nước mắt mới kiếm được đồng tiền nhưng vẫn sẵn sàng chia sẻ một phần thu nhập ít ỏi của mình để giúp đỡ đồng bào đang gặp cảnh thiên tai, hoạn nạn; một cô giáo mầm non vì yêu thương những trẻ mồ côi mà đưa các em về nhà nuôi, trong khi thu nhập của cô chẳng có gì ngoài đồng lương ít ỏi và số tiền kiếm được nhờ vẽ tranh cùng số nhuận bút có được từ những bài viết đăng báo mỗi tháng; những nhân viên làm việc trong khách sạn sẵn sàng tìm trả lại một món đồ quý giá nào đó mà khách du lịch nước ngoài vô ý bỏ quên…

Chúng ta có thể nhìn, nghe thấy rất nhiều, nhiều lắm trong cuộc sống hằng ngày những việc làm giản dị, thầm lặng mà tốt đẹp biết chừng nào! Và cuộc sống này còn có biết bao hành động cao cả khác nữa, nhằm sống tốt với người thân quen lẫn người xa lạ, mà chúng ta không thể nào liệt kê được hết. Những hành động cao cả ấy có thể có muôn màu muôn vẻ khác nhau, nhưng có điểm chung là đều bắt nguồn từ lòng hướng thiện. Những tấm lòng lương thiện và hướng thiện như vậy lại chẳng đáng để chúng ta tin tưởng, trân trọng và học hỏi, nhằm đưa cuộc đời mình vươn lên lý tưởng sống hướng thiện hay sao?

Cuộc sống vốn dĩ rất phức tạp, ở bất cứ đâu cũng có thể có sự đan xen người tốt lẫn kẻ xấu. Khi chúng ta chứng kiến người khác có một hành động xấu ác nào đó, thì không có nghĩa là ở nơi người đó đã hoàn toàn mất hết nhân tính. Hành động mà họ gây ra chưa hẳn đã tiêu biểu cho toàn bộ bản chất con người của họ. Bên cạnh hành động xấu ác của họ mà bạn vừa chứng kiến, rất có thể họ còn có cả những hành động tốt đẹp thầm lặng khác ở những thời điểm khác, ở những nơi khác mà bạn không có điều kiện nhìn thấy. Và ngay cả với những người mà bạn tưởng chừng như là thành phần lưu manh rác rưởi nhất của xã hội đi chăng nữa, thì tự thẳm sâu trong tâm hồn họ vẫn còn ẩn giấu hạt mầm của cái Thiện – chỉ có điều là chúng ta chưa nhận ra được mà thôi!

Thậm chí, ngay lúc này đây, trong bản thân mỗi người chúng ta cũng đang đan xen những điều tốt lẫn điều xấu, cái cao cả lẫn cái thấp hèn. Nội tâm mỗi người là nơi diễn ra cuộc giao tranh, giằng co vô cùng ác liệt giữa cái thiện và cái ác. Thế cho nên, bạn hãy tin tưởng rằng, lòng hướng thiện luôn tiềm ẩn nơi mỗi con người chúng ta. Nói cách khác, bên trong mỗi chúng ta ít nhiều đều có lòng hướng thiện.
Do vậy, chúng ta đừng bao giờ chỉ vì nhìn thấy những lỗi lầm của người khác, những mặt trái của xã hội mà vội sớm nản lòng, nhụt chí không còn muốn hướng thiện nữa. Trái lại, chúng ta hãy có cái nhìn vừa sâu vừa sáng đối với nhiều vấn đề lớn nhỏ trong cuộc sống…

Cuộc sống vốn dĩ luôn có những quy luật của nó. Bề trái của cuộc sống chính là những thử thách cho lòng hướng thiện của ta. Nếu không có những bề trái của cuộc sống thì lòng hướng thiện của chúng ta nào còn ý nghĩa gì? Những người thông minh, sâu sắc và có tâm hồn rộng mở sẽ luôn nhìn thấy những khía cạnh tích cực trong cuộc sống mà những người bình thường khó có thể nào nhìn thấy được.

Có tin tưởng mãnh liệt nơi con người, tin tưởng ở những điều tốt đẹp và tin tưởng nơi chính bản thân mình, chúng ta mới có thể sống hướng thiện và tiếp tục gieo rắc thật nhiều hạt mầm hướng thiện cho người khác. Rất có thể, khi người khác nhìn vào lối sống tốt đẹp của bản thân ta, họ có thể có thêm niềm tin vào cuộc sống, vào các giá trị đạo đức tốt đẹp của cuộc sống, để từ đó họ cũng sẽ nỗ lực vươn tới điều thiện và sống tốt hơn.

LẠI THẾ LUYỆN